Pepeljasta kupusna vaš – Brevicoryne brassicae
U početku napada vaši se nalaze na gornjoj strani lista, a kasnije uglavnomna naličju, gde se formiraju guste kolonije prekrivene voštanom prevlakom. Maksimalne štete nastaju u junu i avgustu.
Životni ciklus : Ceo životni ciklus provode na biljkama iz familije krstašica. Prezimljava u stadijumu jajeta, posebno na kupusu ostavljenom za seme. U aprilu se iz zimskih jaja pile larve iz kojih se u maju razvijajufundatrigeni oblici. Krajem maja, češće početkom juna, pojavljuju se krilate vaši koje napadaju krstašice u polju.
Razvoj jedne generacije pri temperaturi od 18°C traje 11 dana.
Početkom septembra pojavljuju se krilati mužjaci i beskrilne ženke koje, nakon kopulacije, odlažu do 10 zimskih jaja n listove i druge delove raznih kupusnjača.
Intezitet napada se vrši pregledom ugroženih površina. Kod kupusa preglede treba vršiti svakih 7-10 dana nakon sadnje, zatim u sedmodnevnim razmacima. Na većoj površini pod ugroženim biljkama, metodom slučajnog izbora pregleda se po 5 biljaka a 25 mesta. Intezitet napada se određuje po sledećoj skali :
1 | sab napad | ako se prosečno na 5 biljaka utvrdi manje od 10 vašiju |
---|---|---|
2 | srednji napad | ako se prosečno na 5 biljaka utvrdi između 10-20 vašiju |
3 | jak napad | ako se prosečno na 5 biljaka utvrdi preko 20 vašiju |
Procenat gubitka se može utvrditi na osnovu upoređenja prinosa napadnutih i nenapadnutih površina.
Precizna kvantitativna prognoza nije moguća.
Raninapad kupsne vaši može se očekivati na površinama pod konzumnim kupusom, ukoliko se u blizini tih površina nalaze biljke kupusa ostavljene za seme. Ukoliko se kod jednog od pregleda utvrdi prosečno 30 lisnih vašiju na 5 biljaka, tada je nužno te površine nakon 3-4 dana ponovo detaljno pregledati. Povećana brojnost, u odnosu na predhodni pregled označava ujedno i termin primene hemijskih sredstava.
Pripremio: dipl ing polj Predrag Nastić
Korišćena literatura: “Štetočine u ratarsko-povrtarskoj proizvodnji” autor: prof. dr. Pero Štrbac