Crna pegavost krompira – Alternaria solani
Bolest zahvata lišće, stablo i krtole krompira.
Prve pege se javljaju na donjem lišću, početku su male (1 – 2 mm) koncentrično zonirane pege, okruglastog do nepravilnog oblika (na ivicama listova ), žućkaste boje, oštro su ograničene od zdravog dela lista, a kasnije postaju smeđe i gotovo crne (konidiofore I konidije gljive).
Unutar pega se nalaze koncentrični krugovi po tome se lako prepoznaje bolest.
Pege se proširuju a oko njih se formira hlorotična zona. Listovi sa više pega se suše ali ostaju na stabljici.
Bolest se može zahvatiti i krtole, na čijoj se površini vide udubljene tamne mrlje različitih veličina i oblika. Na preseku krtola meso je smeđe-crne boje, suvo je i mrvi se, dok je zdravi deo oštro odvojen od bolesnog.
Javlja se svake godine u većoj ili manjoj meri zavisno o klimatskih uslova. Najčešće se razvija u toku izmene suvog i vlažnog vremena, a podložnije su slabo ishranjene biljke, oštećene biljke ili biljke izložene drugim stresovima.
Epidemiologija : Prenosi se zaraženim biljnim ostacima, na kojima zadržava vitalnost i do 18 meseci. Kada nastanu povoljni uslovi na semenu ili biljnim ostacima, klijaju konidije stvarajući micelije na kojima se javljaju nove konidije. Konidije klijaju u vlažnoj atmosferi, temperaturni optimum je 20 – 25˚C.
Suzbijanje : Upotreba zdravog sadnog materijala, gajenje otpornih sorti, primena plodoreda kao i uništavanje zaraženih biljnih ostataka i najmanje dvogodišnji plodored, predstavljaju osnove preventivne mere zaštite krompira. U slučaju postojanja realne opasnosti od pojave i razvoja patogena u usevu krompira treba primeniti hemijske mere zaštite. Sa zaštitom treba početi preventivno, pre pojave bolesti. Većina fungicida koji se koriste u programu zaštite od plamenjače deluje i na prouzrokovača crne pegavosti.
Pripremio: dipl ing polj Predrag Nastić
Korišćen tekst : “Fitopatologija” Tisa Vizek, deo teksta preuzet sa sajta Hemoslvaija