Mala repičina pipa – Ceutorrhynchus quadridens
Osim uljane repice, te kupusa napada i kelerabu, rotkvicu, gorušice i razne korove. Gavne štete su od larvi u stabljikama i korenu biljaka, dok su manje značajna oštećenja na listu od imaginialnog oblika (listovi žuti). Mnoge napadnute biljke u kojima se nalaze larve ne razvijaju glavicu, i to naročito ako su napadnute u vreme obrazovanja glavica. Ponekad, larve izazivaju uništenje centralnog dela biljke, tako da u vlažnom vremenu, ubrzo dolazi do trulenja i propadanja. Larve su veoma štetne ne samo za rasad već i za starije biljke koje su presađene na stalno mesto. Pored ranog i kasnog kupusa, napada i druge povrtarske krstašice.
Životni ciklus: Ima jednu generaciju godišnje. Prezimljava imago pod grudvicama zemlje i biljnim ostatcima. Rano u proleće počinje sa ishranom, grizući lišće i stabljiku kupusa. Ćenka polaže jaja u glavne nerve ili u stabljiku, ređe pojedinačno, obično u grupicama do 4 komada. Njena plodnost može biti i do 400 komada. Larve izgrizaju hodnike u lisnim nervima i stabljici, prodirući i u koren napadnute biljke. U jednoj stabljici kupusa nalazi se i više od 20 larvi. Razvoj larvi traje mesec dana, a nekad i duže. Odrasle larve napuštaju biljku hraniteljku i plitko na površini zemlje na dubini od 2-3 cm grade lutkinu kolevku. Stadijum lutke traje negde oko 15-20 dana. Novi imago izlazi iz povrpine zemlje i kratko se hrani, a zatim skriva u zimska skloništa.
Intezitet napada se meri brojem ulovljenih imaga u žutim posudama. Po mogućstvu svakog dana oko 9 časova pre podne ili u sumrak. Ako se pregled posuda ne vrši svaki dan, utvrđeni broj se mora preračunati za 1 dan.
Broj larvi utvrđuje se pregledom 50 biljaka u vreme cvatnje. Štete se ocenjuju procentom uništenih ili teško oštećenih biljaka, te procenom gubitka prinosa.
Suzbijanje se provodi unutar roka od osam dana od prvog ulova u posudu većeg od 10-20 primeraka. Suzbijanjem repičinog sjajnika reducira se populacija ove vrste, tako da najčešće tretiranje samo za njih nije potrebno.
Pripremio: dipl ing polj Predrag Nastić
Korišćena literatura: “Štetočine u ratarsko-povrtarskoj proizvodnji” autor: prof. dr. Pero Štrbac