Polifagna vrsta koja se sreće na preko 160 useva. Najveće štete nastaju na šećernoj i stočnoj repi,suncokretu,grahorici,…Vaši isisavaju sokove iz tkiva lišća i stabljike, a takođe i iz generativnih organa. Napadnuto lišće se kovrdža, deformiše,gubi turgor, neretko i suši. Crna repina vaš pričinjava i značajne indirektne štete, kao vektor viroznih oboljenja (vektor žutice i mozaika šećerne repe). Masovno se pojavljuju u maju i junu. Ukoliko biljke šećerne repe izgube lišće, one ga nadoknađuju novim, na račun razvoja korena.

Životni ciklus: Crna repina vaš preyimljava u stadijumu zimskog jajeta u šiblju (Evonimus europea, E. verrucosa, E. latifolia, Viburnum opulus, V. lantana i Philadelphus coronarius). U proleće kada srednje dnevne temperature dostignu visinu od 7-9°C, počinje piljenje larvi.

Iz zimskih jaja pile se ženke koje se skupljaju na pupoljcima radi ishrane. Posle desetak dana beskrilne ženke odrastu, te u proseku rađaju oko 40 larvi koje se hrane na već razvijenim listovima zimskog domaćina. Mogu da razviju  13 do 18 generacija godišnje.

Od sredine aprila, te u maju, među njima se pojavljuju i prvi krilati oblicikoji preleću na šećernu repu i druge zeljaste biljke. Na letnjem domaćinu množi se veći broj generacija tokom vegetacije i tada dolazi do najvećih šteta. Početkomjeseni ove forme preleću na zimske domaćine, gde rađaj generaciju oviparnih ženki. Tokom jeseni, u oktobru, ženke polažu do desetak jaja, obično u blizini pupoljaka zimskog domaćina.

Vrsti ne odgovara jako kišno i vlažno vreme.

Prve kolonije vaši naseljavaju rubove polja. Na repi se nalaze na naličju listova, da bi se kasnije u vidu oaza širile po čitavoj površini, prekrivajući cele biljke, prouzrokovajući znatno smanjenje prinosa korena, smanjenje sadržaja šećera, a kod semenske proizvodnje i prinos semena.

Suzbijanje crne repine vaši izvodi se tokom maja i juna meseca sa odgovarajućim insekticidima sistemičnog dejstva. Tretiranje je potrebno obaviti u dva vremenska periodam imajući u vidu viroze koje ova vaš prenosi. U rejonima srednjeg i jačeg napada vašiju, prvo tretiranje treba obaviti po pojaviprvih kolonija, uz dalje praćenje preletanja krilatih jedinki. Od mnogobrojnih preparata protiv crne repine vaši preporučuju se sredstva na bazi beta-ciflutrina, bifentrina, pirimifos-metila, cipermetrina i drugih za ovakvu namenu.

Ocena inteziteta napada vrši se na osnovu broja i stepena napadnutih biljaka po jedinici površine. 10 biljaka na 10 različitih, ravnomerno raspoređenih mesta.

Vizuelnom metodom se vrši ocena stepena naseljenosti :

Prosečan stepen napada se izračunava tako što se ocena (od 1 do 5) pomnoži sa brojem izdvojenih biljaka po kategorijama (tj. ocenama). Na taj način se dobija ukupan broj poena, koji se podeli sa ukupnim brojem biljaka koje su pregledane, a dobijena cifra predstavlja prosečan stepen napada lisnih vaši.

Napomena: Gotovo indetičan princip je kod ocenjivanja napada lisnih sovica.

Za usev suncokreta , smatra se da populacija od 4-5 imaga /m² može naneti ozbiljnija oštećenja

Za usev krompira, metodom 100 listova, ako je utvrđena brojnost veća od 10-20 lisnih vašiju na 100 listova, potrebno je izvršiti hemijsko tretiranje. Kritična vrednost u lovnim posudama je zbirna brojnost od 50-60 vašiju.

Pripremio: dipl ing polj Predrag Nastić
Korišćena literatura: “Štetočine u ratarsko-povrtarskoj proizvodnji” autor: prof. dr. Pero Štrbac, Korišćeni podatci iz PIS Vojvodina  “Prilozi” grupa autora: Vesna Durutović,  Tatjana Veselinović